Każdy może grać w planszówki
Nowoczesne gry planszowe oferują bogactwo korzyści. W swojej różnorodności uczą, bawią, stymulują umysł do pracy, relaksują, sprzyjają kontaktom interpersonalnym offline… Nie ma powodu, by rezygnować z ich dobrodziejstwa w wieku dojrzałym. Przeciwnie, nic nie stoi na przeszkodzie, by planszówki pojawiały się na imprezach wielopokoleniowych, uroczystościach rodzinnych, czy spotkaniach w gronie osób starszych.
Dla seniorów, zarówno tych młodszych, jak i w podeszłym wieku, gry planszowe mogą być świetną formą “gimnastyki umysłu”, stosowanej w ramach profilaktyki i spowalniania rozwoju schorzeń neurodegeneracyjnych. Otwierają na nowe doświadczenia i gwarantują nieustanną stymulację szarych komórek, wspomagając pamięć i koncentrację.
Nieocenioną wartością wspólnego grania jest dla seniorów także możliwość “wyjścia do ludzi”. To pretekst do wyjścia z domu, towarzyskiego spotkania, miłego spędzenia czasu w gronie aktywnych, ciekawych osób. Przyjemność sama w sobie.
Gry “bez prądu” integrują, wyzwalają pozytywne emocje, pozwalają na chwilę oderwać się od trudnej rzeczywistości. Seniorzy również tego potrzebują i potrafią docenić!
Senior w klubie gier planszowych w praktyce
Z punktu widzenia prowadzącego klub gier planszowych, obecność osób starszych na spotkaniach może być korzystna z wielu powodów. Dojrzali gracze często intensywnie i trwale angażują się w hobby, pomagając tworzyć stabilne, zgrane społeczności. Wspaniale motywują do działania i podnoszą morale w chwilach zwątpienia. Służą doświadczeniem i pomocą w kwestiach organizacyjnych. Z radością spędzają czas z najmłodszymi.
Na zajęcia dedykowane seniorom nierzadko udaje się pozyskać dodatkowe dofinansowanie.
Zaangażowany, grający senior to skarb… ale gdzie go szukać?
Nie zawsze łatwo jest zachęcić osoby starsze do podejmowania nowych, nieznanych aktywności. Ogólna otwartość klubu gier planszowych może nie wystarczyć.
Jednym z rozwiązań jest utworzenie oddzielnej sekcji lub całego klubu wyłącznie dla seniorów. Może to być także jednorazowe, dedykowane im spotkanie zapoznawcze, połączone z zaproszeniem na regularne spotkania klubu.
Pierwsze kroki warto skierować do instytucji zrzeszających osoby starsze. Placówki opiekuńcze, Kluby Seniora, Koła Gospodyń, Domy Pomocy Społecznej, czy lokalne biblioteki mogą mieć lepszy dostęp do grup potencjalnie zainteresowanych, niż miejskie kanały komunikacji, czy social media. Kontakt osobisty będzie przy tym prawdopodobnie skuteczniejszy, niż plakat, czy e-mail.
Świetnym pomysłem jest zachęcanie do udziału w klubowych zajęciach dzieci wraz z dziadkami. Seniorzy chętnie poświęcają swój czas wnuczętom, tak rodzonym, jak “przyszywanym”, a te z wdzięcznością przyjmują pomoc dorosłych i z przejęciem tłumaczą zasady ulubionych planszówek, ku obopólnej satysfakcji i świetnej zabawie.
Często wystarczy skuteczne przyciągnięcie pojedynczych osób – wieści niosą się pocztą pantoflową i z czasem grupa zainteresowanych zaczyna rozwijać się samoczynnie.
Jak zachęcić seniorów do grania?
Początki pracy z seniorami mogą różnić się nieco od standardowych spotkań w gronie dzieci, młodzieży, czy dorosłych równolatków prowadzących kluby. Warto zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów wprowadzania w hobby osób dojrzałych, które wcześniej nie miały styczności z nowoczesnymi grami planszowymi.
Wrzucanie nowicjuszy na zbyt głęboką wodę, czyli proponowanie nadmiernie wymagających gier dla dorosłych graczy, grozi zrażeniem seniora do planszówek. Z drugiej strony, bardzo ważne jest, by nie wpaść w pułapkę infantylności – wszak nie mamy do czynienia z dziećmi…
Dobór pierwszych gier dla seniorów dobrze jest dokładnie przemyśleć. Na wszelki wypadek na początek nie wyciągajmy gier z drobnymi elementami i małym drukiem, tak, by w zabawie nie przeszkodziły brak odpowiednich okularów do czytania, czy mniej sprawne dłonie.
Jako gateway’e szczególnie dobrze sprawdzają się abstrakcyjne gry logiczne, łamigłówki, gry słowne, czy oparte na skojarzeniach integracyjne gry imprezowe. Na początek można zaproponować także tytuły oryginalnie przeznaczone dla młodszej młodzieży – z mniej skomplikowanymi zasadami i krótkim czasem rozgrywki. Godne polecenia jest położenie nacisku na współpracę oraz pozostawienie marginesu losowości, by niepotrzebnie nie potęgować stresu wzajemnymi porównaniami i rywalizacją.
Wychodząc do nowej grupy graczy, trzeba przygotować się na różne reakcje i mieć w zanadrzu kilka opcji. W trakcie spotkania to prowadzący ma za zadanie odpowiednio podzielić grupę według zainteresowań i preferencji, bądź to znów połączyć uniwersalnymi tytułami przeznaczonymi dla wielu graczy. Niektórzy, szczególnie najstarsi seniorzy, wymagają większego zaopiekowania i pomocy, inni cenią sobie samodzielność…
By uniknąć zniechęcenia, nie zaszkodzi zacząć od szybkich, krótkich rozgrywek, a całe spotkanie “zapoznawcze” zaplanować na maksymalnie 2-3 godziny.
W co grać z seniorami?
Załączona lista sprawdzonych tytułów może ułatwić start Klubom Gier Planszowych Seniora oraz zadanie prowadzącym, którzy zechcą gościć seniorów na swoich spotkaniach. Powstała na bazie wymiany dotychczasowych doświadczeń różnych klubów i jest otwarta również na Wasze propozycje.
Propagowanie idei grania wśród osób starszych to wyzwanie zdecydowanie warte zachodu.
Międzypokoleniowe spotkania przy wspólnym stole niosą bezcenne wartości. Zaproszenie seniorów do świata naszego hobby to pokazanie im ciekawego sposobu na spędzanie czasu i działanie przeciw wykluczeniu, ale też szansa dla nas – prowadzących i klubowiczów – na kontakt z wartościowymi ludźmi, ich wiedzą i doświadczeniem.
Naprawdę, nie zaszkodzi spróbować 🙂
_______________
opracowanie: Agnieszka Pączek, Klub Gier Planszowych Seniora Grajmy!
zdjęcia: archiwum Klubu Gier Planszowych Seniora Grajmy!
konsultacja: Kluby Gier Planszowych w ramach dyskusji podczas I Zjazdu Klubów oraz online
